Bạn đã từng nghe qua thuật ngữ “gạo đồ” chưa? Đây là một loại gạo được sử dụng phổ biến ở các nước Nam Á. Ở Việt Nam, người dân cũng dần dần biết đến loại gạo thú vị này kèm theo những công dụng bất ngờ mà nó mang lại. Hãy cùng tìm hiểu về ưu và nhược điểm của gạo đồ nhé!

Gạo đồ là gì? Ưu và nhược điểm của gạo đồ

Khái quát về Parboiling: Parboiling chỉ đến phương pháp nấu một phần thức ăn bằng nước sôi nhưng không nấu chín nó. Đây là một phương pháp đặc biệt giúp quá trình nấu thức ăn được nhanh hơn hoặc bảo quản thực phẩm được lâu hơn. 

Gạo đồ cũng được làm theo phương pháp Parboiling, nên còn được gọi là gạo Parboiling. Hạt thóc sau khi thu hoạch xong được ngâm trong nước nóng hoặc sấy trong hơi nước, sau đó phơi khô. Tiếp theo, chúng được gia công qua các công đoạn như xay, xát, đánh bóng. Quá trình đồ gạo có thể được xử lý dưới áp lực hoặc trong môi trường chân không (hoàn toàn hay một phần). Quá trình này làm thay đổi cấu trúc và sự phân bố dinh dưỡng vốn có trong hạt gạo. 

Phương pháp đồ gạo – Nhược điểm của gạo đồ bằng máy móc

Bất kỳ một phương pháp đồ gạo nào đều phải trải qua 3 bước cơ bản

Bước 1: Ngâm thóc. Hạt thóc được ngâm trong nước ấm để tăng độ ẩm

Bước 2: Hấp thóc. Gạo được hấp cho đến khi tinh bột trong gạo chuyển thành dạng gel. Quá trình này cũng góp phần tiêu diệt các vi khuẩn trong gạo

Bước 3: Sấy khô và xay xát. Gạo được làm khô một cách từ từ để giảm độ ẩm, đảm bảo quá trình bảo quản được lâu hơn. Hạt thóc đã được đồ sẽ được mang đi xay xát giống quá trình xay xát gạo thông thường. 

Có 2 phương pháp đồ gạo, đó là đồ gạo thủ công và đồ gạo trên dây chuyền cơ khí. Người tiêu dùng có xu hướng thích phương pháp thủ công hơn. Nhược điểm của gạo đồ bằng máy móc là một số chất béo trong cám gạo có thể cản trở hoạt động của máy móc, làm giảm chất lượng hạt gạo. 

Phân biệt gạo đồ, gạo trắng và gạo lứt – Nhược điểm của gạo đồ

Phương pháp đồ gạo đặc biệt này làm cho gạo đồ có màu vàng nhạt hoặc màu hổ phách, đậm hơn màu trắng của gạo trắng, nhưng lại nhạt hơn màu của gạo lứt. Sự thay đổi màu sắc này là do các sắc tố di chuyển từ vỏ trấu và cám vào nội nhũ của hạt gạo.

Về dinh dưỡng: So với gạo trắng, gạo đồ cung cấp ít lượng calo hơn nhưng lại cung cấp nhiều chất xơ, chất đạm, và các loại vitamin (vitamin B3, vitamin B1) hơn. Trị giá của các loại dưỡng chất có trong gạo đồ phụ thuộc vào quy trình parboiling. Trong các loại gạo, gạo nguyên cám (gạo lứt) vẫn dẫn vị trí đầu bảng các loại gạo dinh dưỡng nhất.  Đây cũng là nhược điểm của gạo đồ.

Ưu điểm của gạo đồ

Gạo đồ mang đến nhiều công dụng mà ta không ngờ tới, ví dụ như:

Cải thiện chất lượng cơm và tăng thời hạn lưu trữ

Ở các loại gạo trắng thông thường, tình trạng vón cục cơm là một tình trạng hết sức phổ biến,. Tuy nhiên, điều này có thể gây ra sự khó chịu cho một số người. Đây là nhược điểm của gạo trắng, nhưng đến với gạo đồ, bạn sẽ không cần phải lo lắng về tình trạng này nữa. Bên cạnh đó, quá trình đồ gạo làm bất hoạt các enzyme phân hủy chất béo trong gạo. Điều này giúp tăng hạn bảo quản của gạo, ngăn ngừa việc gạo bị ôi thiu.

Giữ lại các hợp chất có lợi cho sức khỏe 

Quá trình đồ gạo làm chuyển một số chất vào trong nội nhũ. Một trong số đó là acid phenolic với đặc tính chống oxy hóa. Các nhà khoa học đã làm một thí nghiệm nhỏ đối với chuột bị tiểu đường trong vòng 1 tháng. Kết quả cho thấy lượng acid phenolic trong gạo đồ cao gấp 1,27 lần gạo trắng. Những chú chuột ăn gạo đồ có kết quả khả quan hơn khi thận được bảo vệ khỏi tác hại từ các gốc tự do không ổn định. Hiện nay, gạo đồ vẫn là chủ đề được săn đón trong giới khoa học vì những lợi ích mà nó mang lại

Sự hình thành prebiotic

Prebiotic là loại chất xơ có trong rau, trái cây và một số loại đậu. Chúng là những chất có lợi cho đường ruột nhưng cơ thể chúng ta lại không tiêu hóa được mà phải nhờ qua sự giúp đỡ của các lợi khuẩn đường ruột. Gạo đồ sau khi hấp, tinh bột biến thành gel. Khi nguội, tinh bột cứng lại, được gọi là tinh bột kháng. Khi tinh bột kháng đến ruột già, được các vi khuẩn có lợi tại đây lên men, tạo thành các chất thúc đẩy sức khỏe đường ruột. Vì vậy, tinh bột kháng được gọi là prebiotic. 

Ảnh hưởng tích cực đến lượng đường trong máu 

Gạo đồ chín có thể không làm tăng lượng đường trong máu như gạo trắng. 

Nhược điểm của gạo đồ

Tuy được biết đến với nhiều công dụng đối với sức khỏe cơ thể, gạo đồ vẫn tồn tại một số nhược điểm. Nhược điểm đầu tiên phải kể đến đó là cung cấp ít dinh dưỡng hơn gạo lứt. Tiếp đến là kết cấu và vị của gạo đồ. Gạo đồ trải qua quá trình ngâm, hấp, rồi lại sấy, hạt gạo cứng và dai hơn, có vị mạnh hơn gạo trắng. Mùi vị của gạo đồ khá mạnh, tuy nhiên vẫn nhẹ nhàng hơn so với gạo lức. Với những người thích sử dụng đũa để ăn cơm, kết cấu tách rời từng hạt của cơm nấu từ gạo đồ có thể khiến bạn khó chịu. Thời gian nấu cơm gạo đồ cũng lâu hơn cơm gạo trắng từ 5 – 10 phút. 

Kết luận

Gạo đồ như một loại thức ăn sẵn được bày bán trong các cửa hàng tiện lợi, vì phương pháp nấu cơm trong vỏ trấu đặc biệt của nó. Gạo đồ mang lại nhiều chất xơ và vitamin B cho cơ thể nên được người tiêu dùng săn đón mặc cho một số nhược điểm của gạo đồ có thể gây khó chịu trong quá trình sử dụng.